هرآنچه باید درباره‌ی قالکاری بدانید

قالکاری(غالکاری) به فرآیندی گفته می‌شود که در آن فلزات گرانبها مثل طلا و نقره را از ضایعاتی که حاوی این فلزات هستند مثل برد موبایل، تراشه های طلا و …. استخراج می کنند. این عمل باید زیرنظر متخصص انجام شود. این فرد حتما باید با روند کار، کوره‌ی قالکاری و انواع ضایعاتی که وجود دارد آشنایی کامل داشته باشد.

قالکاری طلا چیست؟

در قالکاری طلا، قالکار یعنی کسی که در این حرفه مهارت بسیار زیادی دارد، با ذوب کردن ضایعاتی که حتی مقدار کمی طلا در آنها وجود دارد، سعی می‌کند این فلز گرانبها را استخراج کند. بدیهی است هرچقدر بهای طلا بیشتر می‌شود، این ضایعات ارزش بیشتری پیدا می‌کنند. به طوری که برخی از افرادی که تعمیرات طلاوجواهرات را انجام می‌دهند، مانند: پرداخت کردن، به دلیل اینکه لایه‌ی نازکی از طلا برداشته می‌شود، کف مغازه‌ی خود را با فنس های پلاستیکی و فلزی می‌پوشانند تا بتوانند این براده های طلا را جمع آوری کنند.

 

با توجه به اینکه بهای طلا روز به روز بیشتر می‌شود، قوانینی در کارگاه های طلاسازی حاکم شده‌است، که با شنیدن آنها بسیار متعجب خواهید شد. برای مثال آب مصرفی این کارگاه ها باید در یک بشکه‌ی بزرگ نگهداری شود. افرادی که در این کارگاه ها مشغول به کارهستند، باید برای شست شوی دست و صورت خود از آب درون بشکه استفاده کنند. چراکه هنگام کارکردن ممکن است تراشه های طلا به دست و صورت آنها بچسبد. پس باید آبی که مصرف می‌کنند درون بشکه باشد تا آن را برای کارگاه های قالکاری بفرستند.

همچنین دستمال هایی که برای تمیز کردن در کارگاه های طلاسازی استفاده می‌شود، نباید دور ریخته شوند. زیرا افرادی که در این حرفه مشغول به کارهستند، معتقدن بُراده های ریز طلا به این دستمال ها می‌چسبد. حتی در این کارگاه ها افراد باید کمتر صحبت کنند یا تا حد ممکن ماسک بزنند تا این بُراده ها وارد دهان آنها نشود.

کدام یک از مواد و ضایعات را می‌توان قالکاری کرد؟

می‌توان گفت به طور تقریبی هر جنسی از ماده را می‌توان در کوره قالکاری بازیافت کرد و محدودیتی وجود ندارد . همانطور که گفتیم خاک های کف کارگاه های طلاسازی، قطعات کامپیوتری، برد موبایل، قطعات الکترونیکی و هر نوع مواد و ضایعات دیگری که ممکن است شامل فلز گرانبهای طلا و یا نقره باشد، به روش قالکاری بازیافت می‌شوند.در ادامه به چند ضایعات پر کاربرد برای  قالکاری می‌پردازیم:

ضایعات الکترونیکی

ضایعات الکترونیکی مانند: برد و قطعه های الکترونیکی، یکی از پرکاربردترین ضایعاتی است که به روش قالکاری بازیافت می‌شود. چراکه این روش برای این قطعات بازدهی خیلی بهتری نسبت به روش هایی مثل روش شیمایی دارد.

خاک طلا

خاک طلا یکی از موادی است که به روش قالکاری می‌توان آن را بازیافت کرد. همانطور که از اسم او  مشخص است،  تنها ماده ای که می‌توان از آن استخراج نمود، طلاست.

چاه فاضلاب

اگر در یک مجتمع، چندین کارگاه طلا سازی وجود داشته باشد، به طور قطعی در چاه فاضلاب آن، مقدار زیادی طلا یافت می‌شود. چرا که چاه فاضلاب این کارگاه ها مشترک است. برای مثال قالکارهای تهران  همیشه برای قالکاری چاه فاضلاب بازار بزرگ تهران هیجان دارند. چراکه اگر به این بازار رفته باشید، مشاهده کرده‌اید که تعداد زیادی از کارگاه های طلاسازی در این منطقه قرار دارند. این موضوع ثابت می‌کند، حجم زیادی از طلا در این فاضلاب خوابیده است.

کولر کارگاه های طلاسازی

اگر از موضوع بالا تعجب کرده‌اید، جالب تر از آن این است که بدانید حتی در کولرهای کارگاه های طلاسازی نیز طلا یافت می‌شود. برای نمونه قالکاری این گونه می‌گفت که : فردی طلاساز به کارگاه من آمد که ادعا میکرد مقدار زیادی طلا در کولر کارگاه او جمع شده است. او می‌گفت چون کارگاهش امکان نصب کولر نداشته، کولر را وسط کارگاه گذاشته بوده است. به درخواست او کولر را نگاه کردم و حدس زدم که ممکن است کولر به همراه هوا ذرات ریزی از طلا که در هوا پراکنده بوده را به درون خود کشیده باشد. آن شخص درست فکر می‌کرد و من با درکوره ریختن 60 گرم گردوخاک کولر، که به مدت 12 ماه جمع شده بود، توانستم 40 گرم طلا بازیابی کنم که برای همه‌ی ما مسئله‌ای جالب و شگفت انگیز بود.

تجهیزات مورد نیاز قالکاری

• یک مکان برای احداث کارگاه در مناطق صنعتی
• کوره قالکاری و ابزار مورد نیازآن مانند: انبر، قالب، چنگک و ...

• موادشیمیایی برای تیزابکاری و اسیدکاری

• وسایل ایمنی مانند: عینک، دستکش، ماسک مخصوص و ...

• بگ فیلتر(سیستم تصفیه بخار و دود کوره)

مراحل انجام قالکاری

1) ابتدا زباله های حاوی فلز طلا در کوره ریخته می‌شود و خاکسترهای آن جمع آوری می‌شود و بعد این خاکستر هارا به کوره‌ی دیگری منتقل می کنند. اما قبل از آن درون کوره سرب و نقره ذوب می کنند.  بعد از ذوب آن ، خاکستر ها باید دوباره داخل کوره ریخته شوند.

2) طلا و نقره بعد از گذر زمان،  در کف کوره ته نشین می‌شوند و ناخالصی‌هایی که وجود داشته  روی سطح مواد قرار می‌گیرند. پس کوره را کج می‌کنیم تا ناخالصی های موجود به راحتی بیرون بریزند. بعد از جداکردن ناخالصی ها. برای اطمینان پبداکردن ازوجود نداشتن سرب با چکش به طلاها و همچنین نقره هایی که باقی مانده ضربه زده می‌شود تا اگر سربی باقی مانده به طور کامل جدا شود.

3)حال مواد ما تشکیل شده از نقره و طلاست. امّا ما فقط به طلا نیاز داریم. پس برای بازیابی طلا از نقره از  اسید نیتریک استفاده می‌کنیم. چراکه طلا در اسید نیتریک محلول نیست.

4) حال کار ما تمام شده است و فقط کافیست به این مواد حرارت بدهیم تا خشک شود. سپس می‌توان گفت قالکاری تمام شده و ماده‌ای که در ظرف باقی مانده فقط طلاست.

کلام پایانی

قالکاری را می‌توان یک شغل پردرآمد دانست. چراکه متوجه شدیم این شغل با فلز گرانبهای طلا سروکاردارد و به همین دلیل درآمد خوبی دارد. البته خیلی از افراد به دلیل داشتن درآمد خوب، بدون اینکه هیچ مطالعه ای داشته باشند، قالکاری را به عنوان شغلشان انتخاب می‌کنند. درحالی که  باید درکنار درآمد خوب ، به سختی های آن نیز توجه نمود.

بیشتر بخوانید:

معدن کاران طلا

استخراج طلا از ضایعات الکترونیکی

بنکداری طلا چیست؟